Mobidictum olarak Career in Games etkinliğimizi 11 Kasım’da gerçekleştirdik! Etkinliğimizde çok değerli isimleri misafir ettik ve sektöre dair birçok konuyu ele aldık. Etkinliğimizdeki panellerden birinde Netmarble’dan Sarp Sarıkaya, Seyit Özgür ve Aslı Ekşi ve Boğaziçi Ventures’dan Burak Günsev’i konuk aldık.
Sarp Sarıkaya moderatörlüğünde gerçekleşen panelde “NFT oyunlarında nasıl kariyer yapılır?”, “Avantaj ve dezavantajları var mıdır?” gibi birçok sorunun cevabı arandı. Sarıkaya, 20 yıla yakın analistlik kariyerinin yanı sıra yaklaşık 1 yıldır da oyun sektöründe yayıncılık yapıyor.
Panelistlerimizden Seyit Özgür, yıllarca büyük IT altyapılarını yönetmiş bir isim. Kripto sektöründeki kariyerine 2013’te başlayan Özgür son 2 yıldır blok zinciri üzerinde projeler geliştirmekte.
Aslı Ekşi, kariyerine finans sektöründe iş geliştirme alanında başladı. Sonrasında mobil servis tasarımları yaptı ve şu anda Netmarble’da oyun analisti olarak görev alıyor.
Son olarak Burak Günsev, Boğaziçi Ventures’da Yönetici Ortak ve NFT oyunları Venture Building (bir girişim modeli) sorumlusu.
NFT’ler eşsiz olma özelliği ile bir değer arz eden birimlerdir. Kullanım amaçlarına göre gerçek bir değer ile takas edilebilir ya da kendi başlarına kripto bir değer olarak karşımıza çıkabilirler. Bu özellikleri dolayısı ile NFT’lerden bahsederken sık sık blok zinciri tabirini de duyabilirsiniz.
NFT’leri bir bakıma programlanabilir para olarak düşünmek mümkündür. Birden fazla türü olan NFT’lerin kullanım amaçları mensubu oldukları projeye göre değişiklik gösterebilir. İşe oyun sektörü açısından bakıldığında ise hem oyuncuya hem de geliştiriciye maddi kazanç sağlamak genelde öncelikli amaç olarak karşımıza çıkar.
NFT’lerin piyasa hacmi geçtiğimiz yıla nazaran yaklaşık 40 kat arttı. Son dönemde oldukça hızlı bir yükselişte olan NFT ve blok zinciri piyasasında oyunların da önemli bir yeri var. Bu sebeple insanlar NFT oyunlarında kariyer planları yapıyor ve bu sektöre girmek istiyorlar.
Bu yıl NFT sektörüne yatırım haberleri art arda geldi. Birçok yeni NFT oyunu duyuruldu ve mevcut oyunlara NFT sistemleri entegre edildi. Bu hızlı ilerleme ile sektör büyük bir ekonomik hacme ulaştı. Tabii ki NFT oyun piyasasının bu büyüklüğe ulaşmasının arkasında bir takım öncü şirketler, oyunlar ve sistemler var. Örneğin, Axie Infinity, 2020 itibari ile yaklaşık 40 milyon dolarlık değere (market cap) sahipti. 2021 itibari ile bu değer 200 kat artarak 9 milyar doları geçti. Buna benzer birçok NFT oyun projesi sadece bir yıl içerisinde kendisini katlayarak büyümeye devam etti.
NFT oyun sektörüne nasıl girilir?
Seyit Özgür, panelde “NFT oyun sektörüne nasıl girilir ve NFT oyun yapmak için nereden başlamak gerekir” konularını ele aldı. NFT terimine kendi bakış açısıyla açıklık getiren Özgür konuşmasına şöyle başladı:
“Ben NFT’leri pul koleksiyonu olarak adlandırıyorum. Eskiden pul koleksiyonları vardı. Biz bunları alır, arkadaşlarımızla değiştirirdik. NFT’yi de benzer bir şey olarak düşünebiliriz. Daha sonra NFT Gaming geldi. NFT dediğimiz collectable’lar -toplanabilir- ile başladık ve daha sonrasında bu pulları kullanabildiğimiz platformlar oluşmaya başladı.”
Daha sonrasında ise bu “pul sisteminin” oyunların içine entegre edildiğini belirten Özgür, NFT’lerin kendi ekosistemini oluşturduğunu dile getirdi. Sektöre nasıl giriş yapılacağı ile ilgili olarak ise panelistimiz şu tavsiyelerde bulundu:
“Öncelikle herkesin bir NFT alıp satmasını veya arkadaşına göndermesini öneriyorum. Örneğin OpenSea üzerinden çok ucuz rakamlara satılan NFT’lerden alınabilir.”
Kullanıcıların NFT’lerini sadece elinde tutmak yerine takas etmesi, alıp satması piyasa sirkülasyonu açısından önemli. Bu sirkülasyon aynı zamanda kullanıcıların jetonlarını hızlı bir şekilde değerlendirmesini ve fırsatları takip etmesini sağlayacaktır. Devamlı olarak hareket halinde olan piyasa da büyümeye devam ederken yeni fırsatlar sunacaktır.
NFT oyunlarının başlangıç noktasınının ekonomi olduğunu söyleyen Özgür, konuyu şöyle açıklıyor:
“NFT’nin en can alıcı noktası ekonomi. Oyunun ekonomisi çok iyi olmak zorunda. NFT ile ilgilenenler aslında para kazanmak için bu işe giriyorlar. Dolayısı ile bir NFT oyun geliştirecekseniz öncelikle on-chain ve off-chain planlarınızı yapmalısınız. On-chain’de blok zincirine koyacağınız verilere karar veriyorsunuz. Off-chain’de ise blok zinciri haricinde koyacağınız verilere karar vermeniz gerekiyor. Bu kararları verdikten sonra NFT’lerin ve oyun ekonomisinin gerçek ekonomiler gibi ayarlanması gerekiyor. Şu anda bir NFT oyununun tutması tamamen oyundaki ekonomi modeline bağlı.”
Bunun yanı sıra var olan oyunların da NFT’ye dönüştürülebileceğini belirten Özgür, önemli olan noktanın “Oyunda nelerin NFT’leştirileceği” konusu olduğunu söylüyor. Karakterler, eşyalar ya da oyunun bir bölümü NFT kategorisine taşınabilir veya en baştan NFT oyunu kodlanabilir. Tamamen blok zinciri üzerinde çalışan oyunların yanı sıra hibrit modelleri olan oyunların da mevcut olduğunu belirtmek gerekiyor. Panelistimiz oyun firmalarına yönelik şu öneride bulunuyor:
“Bildiğimiz oyun sektörü. Sadece güzel bir ekonomik modele ve bunları NFT’leştirmeye ihtiyacınız var. Bu iki konu çözüldüğünde normal oyunlar NFT modeline dönebilir veya sıfırdan NFT oyunlar kodlanabilir.”
Konuyla ilgili merak edilen bir diğer konu ise oynaması ücretsiz (F2P) oyunların geleceği. Oyna-kazan (Play-to Earn) modelinin gelişimi diğer modelleri derinden etkileyecek gibi görünüyor. F2P oyunlar yerini P2E oyunlara mı bırakıyor sorusuna Seyit Özgür şöyle cevap veriyor:
“F2P’nin net olarak bittiğini söyleyebilirim. Neden diye soracak olursanız, zaten F2P oyunların içinde bir ekonomi vardı. Bu ekonomiler herp üçüncü partiler tarafında ilerliyordu. Özellikle büyük oyunlarda -MMORPG gibi- ekonomi ilk günden beri vardı. Örneğin Knight Online, Metin2 gibi oyunlarda ekonomi bozulduğu zaman oyunların çöktüğünü gördük.”
Halihazırda oyun dünyasında oyun içi ekonomiler ve bu oyun içi değerlerin dışarıda satışı mevcut. Bu sistem kendi içerisinde bir değer oluşturuyordu. İnsanlar “eşya satışı”, “oyun içi para satışı” gibi şeylerden gerçek maddi kazançlar elde edebiliyordu. NFT sistemi bu ekosistemde daha geniş, daha karlı ve daha derin bir alternatif olarak yerini aldı. Kısacası NFT’ler oyun ekonomisi anlayışına yeni bir bakış kazandırdı.
Birçok oyunun, oyun içi ekonomisi ömrü üzerinde etkili. İyi bir ekonomi kurmuş oyunlar -insanlara gerçek paralar kazandırmasa bile- nispeten daha uzun ömürlü oluyorlar. Bu noktada gerçek maddi değerleri oyun ekonomileri ile birleştiren sistemler için ekonomi giderek daha fazla önem arz eden bir konu haline geliyor. Fakat ne yazık ki, oyun ekonomileri her zaman başarılı olamıyor ve bozuluyor. Konuyla ilgili olarak Özgür şunları ifade ediyor:
“Ekonomiler şu şekilde bozuluyor: Oyunun içerisinde bir hack (hile), eşya kopyalama gibi bir durum çıktığı zaman ekonomi bozuluyor. Zaten bugüne kadar oynadığınız oyunlardaki karakterleri veya oyun içi para birimleri gibi şeyler üçüncü parti sitelerde satabiliyordunuz. Aslında bu durum, bugüne kadar var olan bir olguydu. Şimdi bu sistemler oyun platformlarının içine taşınmaya başlandı.”
Daha önceki sistemler genelde tek taraflıydı. Oyuncu, oyun içi bir satın alım yaptığı zaman -örneğin bir kostüm- bunun ücretini oyun geliştiricisine ödüyordu. NFT modeli, bu para kazanma sistemine oyuncuyu da dahil ederek, oyuncuların sahip oldukları şeyleri diğer oyunculara satmasının da önünü açtı. Böylelikle sadece geliştirici için değil, oyuncu için de oyun kazançlı bir yer haline getirildi.
NFT oyunlar diğer oyunlardan nasıl farklılaşıyor? Oyuncu deneyimi nasıl?
Dünyanın bazı yerlerinde insanlar geçimini P2E modeli ile oyun oynayarak sağlıyor. Özellikle yerel para birimleri, dolar ve euro gibi küresel para birimleri karşısında az değere sahip ülkelerdeki insanlar NFT’lere yoğun ilgi gösteriyor. Konuyla ilgili olarak panelistimiz Aslı Ekşi şunları dile getiriyor:
“İnsanların bazıları özellikle Filipin gibi ülkelerde P2E’den para kazanarak geçimini sağlayacak duruma geldi. Bölgede konuyla ilgili çok ciddi bir topluluk var. İnsanlar bir araya geliyorlar. Bu NFT oyunlarda genel olarak gözlemlediğimiz bir özellik. Bazen daha bir NFT oyun yayınlanmadan önce bir Discord’u bir Twitter’ı oluyor ve bir topluluk oluşuyor.”
Daha oyun piyasaya sürülmeden önce bile insanların oyun NFT’lerini alarak yatırım yaptığını belirten panelistimiz, NFT topluluklarının ne kadar aktif olduğuna ve hızla büyüdüğüne dikkat çekiyor. Oyun deneyimi konusunda, oyuncu dilediği NFT öğesini alabildiği için oyuna daha bağlı hissediyor. NFT’lerin oyuncuya bir nevi “özelleştirme” sunduğunu söylemek mümkün.
Oyun içerisinde oyuncular çeşitli yollarla ekonomiye dahil olabiliyor. Bu katılım oyundan oyuna değişiklik gösterse de bu modellerin tamamı oyun ekonomisini ayakta tutmaya ve kazanç döngüsünü sürdürmeye yarıyor. Bir noktada, oyunlar için insanların cebinden çıkan para sadece zevk unsuru olmaktan çıkıp bir yatırım haline geliyor.
NFT olmayan bir oyun nasıl NFT’ye dönüştürülebilir?
2021’de kripto oyun şirketleri çok büyük yatırımlar aldı. Peki NFT oyunların olmazsa olmazları nelerdir? NFT olmayan oyunlar nasıl NFT’ye dönüştürülebilir?
Konuyla ilgili olarak merak edilenleri Burak Günsev cevapladı:
“NFT olmayan oyunlar elbette NFT’ye dönebilir. Fakat bunda bazı bariyerler var. Bunlar dört tane: teknik bariyer, oyun tasarımında bariyer, topluluk tarafında bariyer ve monetization’daki -para kazanma- bariyer.”
Daha sonra Günsev bu bariyerler üzerinden açıklamalarda bulunuyor. Teknik ve oyun tasarımı alanlarında şirketlerin teknolojilerini NFT gerekliliklerini iyi anlayarak revize etmesi gerekebiliyor. Hala kullanılan klasik yöntemlerin yanı sıra yeni oyun tasarımcılığının ve NFT sistemlerinin harmanlanması, NFT ile ilgili teknolojilerin verimli kullanılması şirketlerin bu bariyerleri aşmasında önemli rol oynuyor.
Topluluk konusunda, özellikle hyper-casual’daki kısıtlı topluluk yapısının dışına çıkılması gerekiyor. Kaba bir genelleme ile topluluk yapıları yalnızca mobil uygulama mağazalarındaki puanlama ve yorumlardan ibaret olan oyunların NFT’deki şansı düşük. Çünkü NFT sisteminin olmazsa olmaz parçalarından bir tanesi oyuncu katkısı. Oyuncu katkısının sağlanması konusunda da oyun topluluğunun oluşturulması ve aktif bir şekilde işletilmesi oldukça önemli. NFT oyunlarında oyuncuların aynı zamanda oyunun ortağı olduğunun göz önünde bulundurulması gerekiyor.
Para kazanma konusunda, halihazırda kripto pazarlarda yer almak oyun şirketinin avantajına olsa da platformlardaki işlem ücretleri gibi detaylar bazen engelleyici unsurlar haline gelebiliyor. Bu noktada şirketlerin piyasasına girmek istediği ülkelerdeki ekonomileri göz önüne alması ve çıkış fiyatlarından itibaren finansal değerlerini sürekli analiz etmesi gerekiyor.
Yatırımcıların stüdyolardan beklentisi nelerdir?
NFT oyunlarına yönelik sürekli artan yatırımlar elbette her NFT projesinin yatırım alacağı anlamına gelmiyor. Yatırımcıların projelerden ve stüdyolardan bir takım beklentilerinin olması her zaman doğaldır. Bu noktada bir yatırımcı olarak Burak Günsev bir takım tavsiyelerde bulunuyor:
“Öncelikle blok zinciri ve NFT dünyasına bir hakimiyet şart. Buradaki hakimiyetin seviyesinin yüksek olması gerekiyor. Stüdyoların onda dokuzu çok istekli olarak işe başlamış ancak yalnızda onda biri bunu sürdürülebilir hale getirmiş ve kaynak ayırabilecek durumda. Birkaç gözlemimden bahsedeyim. Oyun stüdyosunun, oyunun basılacağı network’e (ağ) çok hakim olması gerekiyor. Eğer daha sonra multichain (birden fazla blok zinciri) çıkılacaksa bunları takip etmeleri de gerekecek. Burada ciddi bir araştırma, deneyim ve sonrasında sağlıklı işeyeceğinin taahhüt edilmesi lazım.”
Günsev, bunların dışında oyunun ekosisteminin de önemli olduğunu belirtiyor. Ayrıca basılan ve satılan NFT’lerin hangi cüzdanlar üzerinde olduğunun takibi de önemli. En kritik konu ise sınırlı kaynak oluşturmak. Üretilecek olan ürünün limitli olması değer yaratma konusunda oldukça önemli. Bu noktada geliştiricilerin bu dengeyi kurması ve panelistimizin bahsettiği bariyerleri aşabilmesi şirketini yatırım alma yolunda ileriye taşıyabilir.
Kripto dünyasını gerekliliklerine uygun bir oyun yapılması gerektiğini söyleyen Günsev ayrıca şunları dile getiriyor:
“Kripto dünyasının elementlerine uygun olarak oyuncuyu hızlı tüketimden uzaklaştırarak bekletecek, bekleme sonucunda bir şeyler kazandıracak bir model lazım. Oyun içi token ekonomisi çok iyi kurgulanmalı. Eğer oyunun token’ı olacaksa bunun ekonomisi ve yönetimi lazım. Ayrıca tüm bu kazanç ve ekonominin oyunun içerisine çok iyi dağıtılması lazım.”
NFT kataloğunun hazırlanmasına da önem verilmesi gerekiyor. NFT’lerin stüdyonun elinde kalmaması, sonrasında da devamlılığı ve el değiştirmesi gerekiyor. Neticede bir çok farklı unsurun bir araya gelmesi gerekiyor ve Özgür bunun çok ciddi bir zaman, bilgi ve maliyet anlamına geldiğinin altını çiziyor.
