AB, 15 Aralık 2020’den bu yana Dijital Piyasalar Yasası (DMA) üzerinde görüşmeler yapıyordu. Kısa süre önce, Avrupa Parlamentosu yasayı onayladı. DMA’da geçen bazı maddeler, Google ve Apple başta olmak üzere uygulama mağazalarını yakından ilgilendiriyor.
AB, DMA ile dijital sektörü daha adil ve rekabet edilebilir hale getirmeyi amaçlıyor. Bu bağlamda, şu anda sektörü domine eden App Store ve Google Play’in yetkileri kısıtlanıyor. Yasa, en büyük dijital şirketlerin tekelleşmesini engelleyecek bir “kapı bekçisi” görevi görüyor.
Bir mobil cihaz aldığımızda içerisinde yüklü olarak gelen ve kaldırılamayan uygulamalar ve uygulama mağazaları artık kaldırılabilecek. Kullanıcılar, ödeme yöntemleri ve buna benzer hizmetleri devre dışı bırakabilecek. Şirketler, DMA’da belirtilen maddeler kapsamında kullanıcıları herhangi bir uygulamayı yada hizmeti kullanmaya mecbur tutamayacak. Şikayet yolları genişletilecek, kullanıcılar yasa dışı içerikten korunacak ve raporlama süreçleri iyileştirilecek.
Diğer yandan, uygulama mağazası sahiplerinin spesifik konularda yetkileri daraltılacak ve bu yetkilerin bazıları uygulama ve oyun geliştiricilere verilecek. Geliştiriciler, uygulama mağazalarında piyasaya sürdüğü ürünler üzerinde daha fazla söz sahibi olacak. Kararlar bütün AB sınırları içerisinde uygulanacak ve bu ülkelerde merkezi bulunan yabancı şirketler için de yasa bağlayıcı olacak.
Rekabetten Sorumlu Avrupa Komisyonu Üyesi Margrethe Vestager konuyla ilgili olarak şunları söylüyor:
“Büyük platformlar sadece kendi çıkarlarını desteklemekten kaçınmak, verilerini diğer işletmelerle paylaşmak ve daha fazla uygulama mağazası açmak zorunda kalacak. Çünkü büyüklük sorumluluk getirir – büyük bir platform olarak yapmanız gereken şeyler ve yapamayacağınız şeyler var.”
2020’de AB’den ayrılan Birleşik Krallık, DMA kapsamına girmiyor. Diğer yandan, Birleşik Krallık da DMA’ya benzer bazı düzenlemeler yapmaya hazırlanıyor. Geçtiğimiz Haziran ayında, ülkede konuyla ilgili olarak çalışmalar başlatıldı ve bir takım soruşturmalar gerçekleştirildi.
Almanya başta olmak üzere diğer bazı Avrupa ülkelerinde de Google ve Apple’a yönelik tek el davaları ve soruşturmaları yürütülüyor. DMA, bir süredir bölgede konuyla ilgili olarak yaşanan huzursuzluğun giderilmesini sağlayacak gibi görünüyor.
DMA, birçok kişi tarafından dijital alanda yeni bir özgürlük güvencesi olarak algılandı. Yasanın fiili uygulamasının 2022’nin sonbaharında başlayacağı tahmin ediliyor. DMA’nın ana metninde geçmişten günümüze yapılan değişiklikleri ve son halini, AB Parlamentosu tarafından resmi olarak yayımlanan konsolide metinde bulabilirsiniz.