Counter-Strike: Global Offensive’in en ünlü oyuncularından biri olan Olof Kajbjer Gustafsson, 2016 yılında bilek sakatlığı nedeniyle kariyerine ara vermek zorunda kaldığını açıkladığında hayranlarını şoke etmişti. Profesyonel League of Legends sporcusu Hai Lam da devam eden bilek sakatlığı nedeniyle kariyerine ara vermek zorunda kaldı. Bilek sakatlanması veya ortopedik sağlık sorunları nedeniyle kariyerine ara veren esporcuların sayısı elbette bunlarla sınırlı değil.
Karpal tünel sendromu, burkulmalar, incinmeler ve tendonit gibi bilek yaralanmaları, dünya çapında profesyonel ve amatör espor oyuncularını etkileyen önde gelen sağlık sorunları arasındadır. Espor sporcularının yaklaşık %30-36’sı, ince motor hareketler yapmak için uzun zaman harcamaktan bilek ve el ağrısı yaşadıklarını bildiriyor.
Bu sakatlıklar sadece esporcular arasında değil, sıradan izleyiciler arasında da görülebiliyor. Espor karşılaşmalarında 2021’de 465 milyon olan izleyici sayısının 2024’te 577 milyonun üzerine çıkması bekleniyor. Espora artan ilgi rekabeti de arttırıyor ve oyuncuların rakiplerinden daha iyi performans göstermek için daha fazla strese girmesi ve daha fazla fiziksel baskıya göğüs germesi gerekiyor.
Esporcularda bilek yaralanmalarının yaygınlığı
Rakiplerini aşabilmek ve kendini geliştirmek isteyen esporcular yaptıkları işe giderek daha fazla zaman ayırmak durumunda kalıyor. Bazen bir oyuncu bilgisayarda ara vermeden saatlerce oyun oynayabilir. Bilgisayar faresi ve klavyesi kullanmanın küçük motor hareketleri ve kötü duruş sadece bilekleri ve elleri değil aynı zamanda sırtı, boynu ve gözleri de etkiler.
Oyun oynarken kişi parmaklarıyla, bilekleri ve dirsekleriyle yaklaşık 400 küçük motor hareket yapar. Ara vermeden yapılan bu minik hareketler rahatsızlık verir ve zamanla hassas tendonlarda iltihaplanmaya yol açabilir.
Espor fizyoterapisti ve kendisi de oyuncu olan Dr. Jordan Tsai, profesyonel oyuncular arasında en sık görülen sorunların bileklerle ilgili olduğunu gördü. Dr. Tsai’ye göre, espor oyuncularında bilek sağlığındaki düşüşün en yaygın nedenleri aşırı kullanım, kötü alışkanlıklar ve kötü ergonomidir. Bilekteki bozulmanın erken belirtilerini fark etmek zordur çünkü bu tür bir yaralanma kademeli ve kroniktir. Bununla birlikte, espor oyuncularını etkileyen hemen hemen her bilek sorununun, erken fark edilirse yeterli molalar, tıbbi bakım ve gelişmiş ergonomiyle önlenebileceği bilinmektedir.
Esporda kariyeri sona erdiren yaralanmaların maliyetli sonuçları
Profesyonel bir Call of Duty oyuncusu olan Thomas “ZooMaa” Paparatto, daha sonra ameliyat gerektirecek bir baş parmağı yaralanması nedeniyle 25 yaşında esporu bırakmak zorunda kaldı. Thomas “ZooMaa” Paparatto yaptığı duyuruda, “Sekiz yıl boyunca her gün kalbimi ve ruhumu koyduğum bir oyundan uzaklaşmak kalbimi kırıyor. Bunu yazarken bile gözyaşı döküyorum ama bu noktada başka ne yapabilirim, bilmiyorum. Muhteşem bir dönemdi…” Profesyonel bir e-spor sporcusu olarak heyecan verici kariyeri boyunca Thomas “ZooMaa” Paparatto 387.019 dolar kazandı.
Profesyonel e-spor oyuncularının çoğu kariyerlerine erken başlar, bu nedenle, yaşıtları yüksek öğrenim ve profesyonel yolculuklarına başladığında, oyuncular bu zamanı profesyonel arenalarda rekabet ederek ve sponsorluklardan ve zafer ödüllerinden yüksek miktarlarda para kazanarak geçirirler. Oyuncular, zafer başına 5 6 hatta 7 basamaklı rakamlara kadar çıkan gelir elde edebilir. Ancak aniden biten bir kariyer, profesyonel sporcular üzerinde çok fazla zihinsel, fiziksel ve finansal stres yaratır. Birçok oyuncu için 20’li yaşlarında veya 30’lu yaşlarının başında esporu bırakmak zorunda kaldıktan sonra toparlanmak ve yeni bir kariyer inşa etmek zor olabilir.
Esporda bilek yaralanmalarını anlama ve önleme
Espor oyuncularındaki çoğu bilek yaralanması, düzenli molalar vererek ve vücudunuza dikkat ederek önlenebilir. Jordan Tsai, “Güçlendirme, alışkanlık değişiklikleri, düzenli esneme ve çevre birimleri için uygun ergonomi, sorunların %99’unu önleyecektir. Tüm bu alanları ele alırken önemli ölçüde gelişmemiş bir oyuncuyla henüz çalışmadım.” diye açıkladı Dr. Jordan Tsai. “Birkaç saatte bir en az birkaç dakika dinlenmek çok önemli. Direnç antrenmanı ile bilek ve el çevresindeki kasları da düzenli olarak güçlendirmeleri gerekiyor.”
Oyuncular saatlerce oynadıklarında, çoğunlukla bilgisayar faresini veya kullanmak için baskın ellerini kullanırlar. Tipik olarak bilek pozisyonu ve hareketi doğal değildir ve gergindir, bu da hassas tendonlara çok fazla baskı uygular. Ara vermek ve esnemek veya basit egzersizler yapmak, bileklerin sakatlanmasını önlemede çok yardımcı olabilir. Ancak çoğu zaman profesyonel düzeyde bir oyuncunun ara vermeden saatlerce oynaması gerekir.
Bu nedenle, egzersiz, yeterli molalar ve oyun eldivenleri gibi bilek desteği için ergonomik araçları birleştirmek, bilek sorunlarının erken başlamasını önleyebilir. Bir oyun yaşam tarzı markası olan Grindclaw oyun eldivenleriyle bilek ve el rahatsızlıklarından kaçınmanın ve hatta motor sinir fonksiyonunu iyileştirmenin mümkün olduğunu gösteren testler yaptı. Espor için bilek koruması, oyuncuların oyun oynarken bileklerini optimum hizada tutmasını sağlar.
