Idle oyun nedir?: Türü ve idle oyun yapımını anlamak

Özünde oyun oynamak, eğlenceli bir şeyle meşgûl olmaktan ibarettir. Eğlence denen şeyin tanımıysa kişiden kişiye değişir, tıpkı oyun türleri gibi. Örneğin, ben oynadığım oyunda biraz olsun mücadele ararım, bazı insanlar şehir planlama oyunlarından zevk alır bazıları içinse en güzeli hiçbir şey yapmamaktır. Hem hayat yeterince zorken oyunlar neden zor olmalı ki?

Evet, idle oyunlardan bahsediyorum.

Idle (veya incremental, clicker, clicking, taping) oyunların mantığı olabildiğince basittir: Tıklar ve arkanıza yaslanıp oyunun teknik olarak kendi kendini oynamasını izlersiniz. Bu tür oyunların itici gücü gelir elde etmektir. Simülasyon oyunlarında olduğu gibi idle oyunlarda da kazancı en üst düzeye çıkarmak için elinizdeki hammadde veya ekipmanı göz önünde bulundurarak hamle yaparsınız. Kâr etmenin tatlı hissi, bu oyunları oynama sebebimizdir.

Adının anlamı aksine oyunda boş durmuyorsunuz (idle değilsiniz): Sürekli ekrana tıklamanız gerekiyor. Yani “tıklar ve arkanıza yaslanıp oyunun teknik olarak kendi kendini oynamasını izlersiniz” kısmı doğru olsa da, bu oyuna dahil olmadığınız anlamına gelmiyor. Bu oyunların bir parçası oluyorsunuz, hem de planladığınızdan çok daha fazla… Bu oyunların size sunduğu logaritmik kâr eldesi ve ilerleyiş hissinin sizi oyuna bağımlı hale getirmesi işten bile değil.

Kongregate üyesi Anthony Pecorella’nın idle oyun mekanikleri ve idle oyunlardan gelir elde etme temalı konuşması.

Idle oyunlar, siz oyuna girseniz de girmeseniz de akmaya devam eder. Bu oyunlar, yokluğunuzda oyun içi gelir elde etmeye devam edeceğiniz şekilde tasarlanmışlardır. Hatta bu oyunlar, bekleme sürelerini (cooldown) de göz önüne aldığımızda, bir ara verip daha sonra geri dönmenizi istiyor gibi görünüyor.

Idle oyunlarının formülü şudur: Oyuna giriş yaparsınız, para biriminizi harcarsınız (bu, oyunun gerçek para biriminin yanı sıra aksiyon veya enerji puanlarınız olabilir), kaynaklarınızı ikiye, üçe ve hatta dört katlarsınız, nihayet daha sonra yeniden girmek için oyundan çıkarsınız.

Formül bu olsa da, formülün arkasındaki formülü oluşturmak için biraz matematik ve ekonomi bilgisine sahip olmak gerekiyor. Idle oyunların mekaniğini yani kaynakları, çarpanları, bekleme sürelerini vb. yaratmak, bir kâr maksimizasyonu problemini çözmek gibidir; zira bu oyunlar kelimenin tam anlamıyla kârı maksimize etmekle ilgilidir. Bunu “Idle oyun nasıl yapılır” bölümünde daha detaylı inceleyeceğiz.

HomaGames, arcade idle kavramını literatüre kazandıran firmadır.

Arcade Idle oyunlar

Arcade Idle, idle ve macera arcade oyunlarının en iyi özelliklerini devşirmeyi hedefleyen bir alt türdür: Bu oyunlarda tıpkı idle oyunlarda olduğı gibi servet inşa etmek birincil motivasyondur, ancak arcade oyunların akıcı mekaniği idle oyunların karmaşık envanter mekaniğinin yerini alır. Bu oyunlarda bekleme süreleri ve kâr çarpanlar olabilir, ancak bu etmenler diğer idle oyunlarda olduğu kadar bağlayıcı değildir.

GameAnalytic’in bu makalesi arcade idle oyunların hedefini zenginleşmek ve bölge genişletmek için kaynak toplayıp satmak ve “bunu yaparken eğlenmek,” olarak tanımlıyor.

Arcade idle ve klasik idle oyunlar arasındaki temel fark oynanabilir bir karakterin varlığıdır. Oynanabilir karakter fikri oyunla minimum seviyede interaksiyona geçilmesi beklenen idle oyunların mantığına terstir ancak arcade idlelar bir oynanabilir karakter barındırır. Arcade idle oyunlar idle oyun türüne aittir çünkü gelir elde etme ve pasif hammade eldesi gibi mekanikler oynanışın büyük bir kısmını oluşturmaktadır.

Arcade idle türünü popülerleştiren firma Homa Games olmuştu. Ekim 2021’de yayınladıkları bu makale, arcade idle türünün ortaya çıkışını anlatır. Firma daha sonra, HomaJam isimli bir yarışma düzenledi ve katılımcılar arasından en iyi arcade idle oyunları seçti.

Idle oyun nasıl yapılır?

Bu videoda Machinations idle oyun mekaniklerini detaylı bir şekilde ele alıyor.

Idle oyunların temel döngüsü oldukça basittir: Oyuncular ekrana tıklayabildikleri kadar tıklarlar ve bundan gelir elde ederler. Oyuncular kaynak harcayacakları geliştirmeleri ve bu geliştirmelerden elde edecekleri kazancı optimize etmeye çalışsalar da temelde bütün oyun ekrana tıklamakla ilgilidir. Bu yüzden başlangıçta temel oynanış döngüsünü tasarlamak kolay olacaktır. Idle oyunların mekaniğiyle ilgili daha detaylı bilgi almak için yukarıdaki videoyu izleyebilirsiniz.

Idle oyununuzu geliştirmenin ilerleyen aşamaları boyunca şunu aklınızda bulundurmalısınız: Oyununuzun sağlam bir oyun içi ekonomisi ve ödül sistemi olmalı. Bu iki şeyi ayarlamaya çalışırken unutmamanız gereken temel şeyse, oyuncuların tercihleri ne olursa olsun oyunda ilerleyebilmeleri olmalıdır; ne yaparlarsa yapsınlar bir çıkmaz sokağa girmemeliler.

Idle oyunların sırrı optimizasyonda gizlidir. Hiçbir çıkmaz sokak olmaması kötü seçimler yapamayacakları anlamına gelmez. Idle oyuncularının en büyük tutkusu gelir elde etmek, en temel stratejileri de bu geliri maksimize edecek stratejiler gütmeleridir. Bunu ellerinden almayın.

Temel oyun döngüsüyne çalışırken ayarlamanız gereken iki değer var: Geliştirme masrafı ve bu geliştirmelerden elde edilen ödül miktarı. Geliştirme masrafı üstel olarak artıyor olmalı, böylece her bir geliştirme için kat edilmesi gereken yol uzayacaktır. Ödül miktarlarıysa genelde lineer ayarlanır, bunun sebebi de yine oyunun gidişatındaki zorluk artışıdır.

Idle oyununuzun matematiği hata kaldırmaz. Matematiği kurarken yardım almanız için buraya bir makale bırakıyorum. Idle oyunlarda uzmanlaşmış olan Kongregate’in idle oyunlarda matematik temalı bir serisi var ki, o da size oldukça değerli bilgiler sağlayabilir. Oyununuzu hazırlarken bu makalelerden faydalanmanızı tavsiye ediyorum.